Çocuklar için oyuncak seçimi ebeveyn kontrolünde olur. Bu nedenle alacağınız oyuncakların göz alıcı ya da pahalı olmasından çok, ne denli yararlı olacağı konusunda dikkat etmeniz gerekir. Oyuncaklar çocuklarınıza katkı sağlayabilirken, gelişiminde hiçbir faydaya sahip olmayabilir. Bunun ayırımını ebeveynler yapmalı ve çocuklara oyuncak seçimi için bazı önemli bilgilerden faydalanmalıdır. Öncelikle oyuncak seçiminde dikkat etmeniz gereken sıralamayı yapmanız gerekir. Oyuncak alırken kendinize bazı soruları sormalısınız.
Çocuğunuzun Yaşına Uygun Mu?
Her yaşa uygun oyuncakların özelliği farklıdır. Gelişime yönelik tasarlanan oyuncaklar, büyüklük ve küçüklüğüne göre tasarlanır. Küçük parçalı oyuncaklar küçük çocuklar için tavsiye edilmezken, daha bütün parçalı oyuncaklar üretilmektedir. 1–2 yaş oyuncaklar ile 6 yaş oyuncaklar elbette zekâ gelişimine ve el becerisine yönelik yapılır. Bu durumda öncelikli olarak, çocuğunuza oyuncak alırken hangi yaş ve üzeri çocukların kullanımına uygun olup olmadığı dikkat edilmesi gereken öncelikli sorudur.
Oyuncaklar Çocuk Sağlığına Zarar Verir Mi?
Alacağınız oyuncağın sadece çocuğunuzu oyalamak, eğlenmesini sağlamak için değil, gerekli uygunluk belgesine sahip olup olmadığı detaylarını incelemelisiniz. CE belgesine sahip olması gereken tüm oyuncaklarda bulunan bu ibarenin bulunup bulunmadığı kontrol edilmelidir. CE belgesi Avrupa standartlarına uygunluğu test edilmiş oyuncaklar olup, güvenilirdir.
Oyuncak Niteliği Nedir?
Oyuncak niteliği dikkat edilmesi gereken önemli detaylar arasındadır. Oyuncağın niteliği; plastik, pelüş, parçalara ayrılabilen, ahşap gibi özelliklerden oluşur. Oyuncaklar küçük yaş grubunda ağıza götürme eylemi nedeniyle, çocuğun ağzına sığmaması önemlidir. Çocukların bu anlamda tehlike yaşamaması adına büyük parçalı oyuncaklar kullanılabilir. 4–6 yaş grubunda ise ağıca sokma gibi eylemler olmadığından oyuncak nitelikleri değişebilir.
Oyuncak Eğitici Mi?
Oyuncakların eğitici olup olmadığı konusunda ambalaj kutusundan bilgi alınması mümkündür. Kullanım gereği eğitici üretilen ürünlerde genellikle motor becerileri, görsel hafıza, matematiksel oyuncaklar, mental oyuncaklar, ahşap oyuncaklar bulunuyor. Eğitici oyuncaklarda rakamlar, sayılar, hayvanlar, bitkiler, meslekler gibi birçok görsel bulunmaktadır. Eğitici oyuncaklar daha çok, eğitime yönelik olarak tasarlanan oyuncaklardır.
3 yaş itibariyle bulunan eğitici oyuncaklar, 0–2 yaş grubuna özel daha basit eğitimlerle başlayabiliyor. Eğitim süreci her yaşta oluşan bir durumdur. Her yaşın eğitim süreci ise farklılık gösterir. Eğitici oyuncaklar seçilirken, ebeveyn kendi rahatlığını düşünmekten ziyade, çocuğun gelişimine katkı sağlayacak oyuncakları göz önünde bulundurması gerekir. Eline vereceğiniz her hangi bir oyuncak çocuğunuzun daha sakin kalmasını sağlayabilir, ancak ona zarar verebilir.
Oyuncak İnce Motor Gelişimine Katkı Sağlıyor Mu?
Almayı düşündüğünüz oyuncağın ince motor gelişimine katkısının ne oranda olduğu da dikkate almanız gereken detaylardır. Oyun hamurlarında bu özellik fazlasıyla bulunmaktadır. Oyun hamurunda el kaslarının gelişimi ileri düzeyde seyreder. Parmak uçları gibi küçük kasların çalışması, kavramayı kolaylaştırır ve objeleri sağlam tutmayı, gerektiğinde bırakmayı sağlar. Bunun dışında ince motor becerilerinin gelişmesi adına rubik küplerin de katkısı bulunmaktadır.
Oyuncak Zekâ Gelişimine Yönelik Mi?
Çocuklarda zekâ gelişimi doğduğu andan itibaren, hatta anne karnında başlar. Uzmanlara göre anne karnında öğrenmeye başlayan bebekler, doğduklarından itibaren oldukça hızlı öğrenme sürecine giriyorlar. Zekâlarını büyük oranda kullanmaya açık olan çocukların bu süreçte öğrendikleri her şey çocuğun gelişiminde etkili oluyor.
Kullanılan bazı yöntemlerde oyuncak seçimleri ve aktivitelerin büyük bir rolü bulunuyor. Alternatiflerin geliştiği, teknolojik cihazlarla tasarlanıp üretilen oyuncakların uzman kontrolünde üretilmesi bu anlamda çocuklara yarar sağlıyor. Görebildikleri her şeyi ezberleyen, taklit eden çocukların belirli yaş grubuna kadar edindikleri bilgiler, zekâlarının gelişmesini sağlıyor.
Oyuncak El, Göz Koordinasyonunu Geliştiriyor Mu?
Çocuklarda dikkat eksikliği yaşanmaması adına odaklanabilecekleri ve ellerini bu odaklanmada eş zamanlı kullanabilecekleri bir oyuncak gerekmektedir. Küp oyunları, kumandalı arabalar, labirent oyunları, kart eşleştirme gibi oyunlar odaklanarak aynı anda ellerini kullanmayı sağlar. Bu durumda çocukların birçok uzvunu ve organını kullanmayı kolaylaştırır. Bisiklet sürmek de el ve göz koordinasyonunda etkili bir oyuncaktır. İlk zamanlarda dengeyi kurabilmek adına üç tekerlekli kullanılan bisikletler zamanla iki tekere düşürülür.
Oyuncak Mantıksal Kurmayı Sağlıyor Mu?
Oyuncaklarla oluşturulan oyunlarda mantık kurmak, çocukların stratejik hareket etmesini, analiz yapmasını ve test etme gücünü artıran konulardır. Bununla ilgili bazı labirent oyuncakları bulunmaktadır. Bu oyunlar farklı malzemelerden üretilmiş olabiliyor. Mantığı kullanarak bir sonuca ulaşmak adına etkilidir. Bunun dışında duyusal gelişimlere katkıda bulunan mantık geliştirici oyuncaklar arasında bazı ahşap helezonlarda bulunmaktadır. Helezonlar bazen bir boncuğu ya da farklı materyalleri çıkarmak adına farklı ve karışık kıvrımlı yollardan oluşabilir.
0–1 Yaş Oyuncak Seçimi
Sesli ve renkli yapısıyla bebeklerin dikkatini çeken ördekler, çıngıraklar, müzikli beşik aletleri ve eliyle kavrayabileceği malzemeden üretilmiş oyuncaklar bu yaş grubunun dikkatini çeker. Görsel ve işitsel duyuları dışında, dokunma duyusuna hitap etmelidir. 6 aydan sonra ise enstrüman sesleri, ahşap blok gibi ürünler ile motor gelişimi desteklenir.
0–3 Yaş İçin Oyuncak Seçimi
0–3 yaş arasında çocuğunuz için oyuncak seçerken duyularına hitap etmesine özen gösterin. Ses çıkarak ve farklı sesleri tanıtan, elleriyle kavrayabileceği, ağzına sokma ihtimaline karşı daha büyük parçaya sahip olan oyuncaklar olmalıdır. Bu yaş grubunda her şeyi taklit edebilen ve seslere önem verir. Görmesini sağlayacak belirli şekillerle tanımlama yapabilmesini sağlayabilirsiniz. Bunun için bazı ses çıkaran taşıtlar, ses çıkaran hayvanlar gibi sesleri tanıması kolaylaşır. Alacağınız oyuncakların küçük parçalı, kesici ve sivri olmaması gerekir.
1–3 Yaş Oyuncak Seçimi
Güvenli olarak kullanılan ve eğitici oyuncaklar gurubunda sıklıkla gördüğünüz ahşap oyuncaklar tam da bu yaş için uygundur. Ahşap malzemeden yapılmış oyuncaklar daha hijyenikti. Temizlenebilir yapısıyla çocukların güvenle oynaması sağlanır. Ahşap rengi itibariyle dikkat çekici olmasa da üzerinde bulunan materyallerin renkli olması dikkat çekicidir.
3–5 Yaş Oyuncak seçimi
Öğrenmeye açık ve kendini kontrol edebilen bu yaş gurubu; motor becerilerini, duyusal, görsel ve mental zekâsını tam anlamıyla kullanabilir. Çevresel faktörleri ilişkilendirebilir, sosyal hayata adapte olabilir. Eğitici setlerle çocukların gelişimi her geçen gün artar. Meslek gruplarını, hayvan, bitki, yüz ifadeleri, sesler gibi birçok beceriyi edinir. Oyuncaklar arasında enstrüman, meslek setleri, mutfak setleri, evcilik setleri, sayısal setler, geometrik şekiller, renkler, sayılar ve harfler gibi birçok eğitici materyali kullanır.
5–6 Yaş Oyuncak Seçimi
Okul öncesi kurumlarda özel olarak eğitilen bu yaş grubu artık eğitime hazır bir hale gelebilir. Okul öncesinde verilen her bilgiyi hızla kavrar. Bu yaş grubu için eşleştirme kartları, meslek setleri, zekâ oyun ve oyuncakları, görsel hafıza, kitaplar, iki tekerlekli bisiklet, küp oyuncakları gibi oyuncak türleri tavsiye edilir. Gruplara ayırma, parça birleştirme gibi materyalleri kolaylıkla yapabilir. Okul öncesi eğitim için en önemli yaş grubudur.
Yazımıza Yorum Yapabilirsiniz